Στις δυτικές υπώρειες του κατάφυτου βουνού των Σκάρων απλώνεται το μικρό οροπέδιο του Αλέξανδρου όπου γύρω του βρίσκονται οι τρεις μικροί παραδοσιακοί οικισμοί, Κολυβάτα, Αλέξανδρος και Κιάφα.

   «Νήιον  υλήεν»(το δασωμένο Νήιον) είναι η ονομασία των Σκάρων στον Όμηρο κατά τη θεωρία του Δαίρπφελντ ο οποίος θέλει τη Λευκάδα ως την ομηρική Ιθάκη.

    Η περιοχή ονομάστηκε «Αλέξανδρος» κατά μία εκδοχή, προς τιμήν του Επισκόπου Αλέξανδρου, ενός εκ των τριών Αγίων Πατέρων οι οποίοι μετά την Α’ οικουμενική σύνοδο της Νίκαιας κατέφυγαν στην περιοχή και μόνασαν στο Ασκητήριο που βρίσκεται στη διαδρομή από τη Νικιάνα στον Αλέξανδρο(Ασκητήριο των Αγίων Πατέρων).Κατά την άλλη εκδοχή που θέλει τους πρώτους κατοίκους του οικισμού να έρχονται από τη Σερβία, ο Αλέξανδρος πήρε το όνομα του προς τιμήν του τότε πρίγκιπα και διαδόχου του σερβικού θρόνου Αλέξανδρου.

    Ο Αλέξανδρος είναι ένα από τα παλαιότερα χωριά της Λευκάδας(12^ος-14^ος αιώνας) και στα όρια του αναπτύχθηκαν τρείς οικισμοί τα Κολυβάτα, τα Μαυροϊνάτα και τα Κοκλάτα (ονομασίες που επικράτησαν από τα πολυάνθρωπα γένη που ζούσαν σ’αυτούς) οι οποίοι με την πάροδο του χρόνου πήραν τις σημερινές τους ονομασίες Κολυβάτα, Αλέξανδρος και Κιάφα αντίστοιχα. Και οι τρεις οικισμοί οι οποίοι συντίθενται από τα χαρακτηριστικά τυπικά αγροτικά πέτρινα κτίσματα(κατά κανόνα διώροφα),λιτά στη μορφή τους, συνιστούν αξιόλογα οικιστικά σύνολα με μεγάλο ενδιαφέρον τόσο από αρχιτεκτονικής και μορφολογικής όσο και από αισθητικής απόψεως.

   Αξιόλογοι είναι και οι Ναοί που υπάρχουν στους οικισμούς αυτούς, ο Άγιος Νικόλαος στα Κολυβάτα, ο Άγιος Σπυρίδωνας και ο Άγιος Δημήτριος στον Αλέξανδρο και η Παναγία στην Κιάφα.

    Ο Αλέξανδρος είναι ο μεγαλύτερος από τους τρείς οικισμούς και παρουσιάζει το μεγαλύτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον έχει μάλιστα αξιολογηθεί από το Υπουργείο Χωροταξίας ως 100%παραδοσιακός.Υπήρξε το κέντρο της κοινωνικής ζωής της περιοχής με το πρώτο Δημοτικό Σχολείο που λειτούργησε σε χωριό της Λευκάδας και μάλιστα με έξοδα των κατοίκων του, με Αστυνομικό τμήμα και το Κοινοτικό κατάστημα του Διαμερίσματος. Σήμερα διατηρεί 15 μόνιμους κατοίκους και αρκετούς περιστασιακούς, τον επισκέπτονται όμως κατά διαστήματα και πρώην κάτοικοι του είτε για να συντηρήσουν τα σπίτια τους είτε να φροντίσουν τα κτήματα τους και κυρίως τ’ αμπέλια τους από τα οποία είναι γεμάτη η περιοχή.

Τα Κολυβάτα, ο οικισμός που είναι χτισμένος κυριολεκτικά πάνω στην πλαγιά των Σκάρων, είναι πνιγμένος στο πράσινο ενώ μπροστά στη μικρή πλατεία, η ταβέρνα της Μαρίας με τη γευστική σπιτική κουζίνα με ζαρζαβατικά από το μποστάνι της και την καλή καρδιά, είναι έτοιμη να δεχθεί στη λουλουδιασμένη αυλή της κάθε οδοιπόρο και φυσιολάτρη που επισκέπτεται την περιοχή. Ακριβώς πάνω από τον οικισμό βρίσκεται το ιστορικό μοναστήρι του Αγ. Γεωργίου με τον ομώνυμο Ναό του οποίου η ίδρυση ανάγεται στους βυζαντινούς χρόνους και το οποίο σήμερα δυστυχώς είναι εγκαταλειμμένο και ερειπωμένο.

   Η Κιάφα, ο μικρότερος οικισμός με μόλις επτά σπίτια, βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο του οροπεδίου (470 μ.)και απ’ εκεί μπορεί κανείς να απολαύσει τη θέα προς τον κόλπο του Νυδριού, το Μεγανήσι και πιο κει την Ιθάκη και την Κεφαλονιά. Το όνομα του οικισμού, κατά μία εκδοχή, οφείλεται σε εποίκους που ήλθαν από το Σούλι εκδιωγμένοι από τον Αλή Πασά.

    Τις τελευταίες δεκαετίες η ανάπτυξη του τουρισμού στο νησί παρέσυρε και τους κατοίκους των οικισμών αυτών οι οποίοι τους εγκατέλειψαν και έτσι, από τη δυτική πλευρά των Σκάρων βρέθηκαν στην ανατολική, εκεί που το βουνό συναντά τη θάλασσα όπου προοδευτικά αναπτύχθηκε ο παραθαλάσσιος τουριστικός οικισμός της Νικιάνας.

    Η εγκατάλειψη όμως των χωριών αυτών έδωσε την ευκαιρία σε νέους εποικιστές οι οποίοι καθώς διέγνωσαν το κάλος και την ιδιαίτερη αύρα της περιοχής αλλά και την ηρεμία και τη γαλήνη του αμόλυντου τοπίου, αγόρασαν και αναστήλωσαν αρκετά από τα εγκαταλειμμένα σπίτια των οικισμών. Έτσι στον Αλέξανδρο και τα Κολυβάτα  έχουν εγκατασταθεί αρκετοί ξένοι(Γερμανοί, Αυστριακοί, Άγγλοι) ενώ στην Κιάφα, τρία διατηρητέα πέτρινα κτίσματα έχουν μετατραπεί στον παραδοσιακό ξενώνα « Νήϊον», με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον, την παράδοση και τον πολιτισμό της περιοχής.

   Ακόμα, γνωστοί άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, Συγγραφείς, Ζωγράφοι, Σκηνοθέτες, Μουσικοί έχουν αποκτήσει σπίτια στους τρεις οικισμούς και κατοικούν εκεί κατά μεγάλα χρονικά διαστήματα.

    Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί στον Αλέξανδρο αρκετές, ιδιαίτερες και αξιόλογες δραστηριότητες όπως το εργαστήριο παραγωγής βοτάνων του Άρη και της Μπριγκίττε, η  βιολογική καλλιέργεια αρωματικών φυτών «αγρόθεν» από την Ασπασία και τον Μελλά ενώ λειτουργεί από παλιότερα το εργαστήρι αναπαλαίωσης επίπλων-αντικών του Θοδωρή. Τέλος ο Σύλλογος φίλων Αλεξάνδρου «ΦΗΓΟΣ», με ξεχωριστή παρουσία και δραστηριότητα στη Λευκάδα, αποτελεί ένα από τα « καμάρια» του Αλέξανδρου.

Ο Σύλλογος φίλων Αλεξάνδρου "φηγός", με ξεχωριστή παρουσία και δραστηριότητα στη Λευκάδα, η οποία, αν αναλογισθεί κανείς τις ισχνές του δυνάμεις, τα πενιχρά του μέσα καθώς και την ερήμωση, την εγκατάλειψη και την παραμέληση του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο κινήθηκε, (για τα ελληνικά δεδομένα μοιάζει με ένα θαύμα)  αποτελεί ένα από τα ιδιαίτερα σημεία αναφοράς για τον Αλέξανδρο.         

    Ο Φηγός υπήρξε προϊόν της ανάγκης των νέων κατοίκων των οικισμών και όσων από τους παλιούς απέμειναν, πρώτα- πρώτα να εκφραστούν οι ίδιοι σε ένα έρημο τόπο και ύστερα να εκφράσουν αλλά και να διαδώσουν την άποψη τους, η οποία εμπνέεται από όλα αυτά που σηματοδοτεί και αναδύει αυτό το ιδιαίτερο περιβάλλον. Την αρμονία, το μέτρο, την ανθρώπινη κλίμακα, την ομορφιά, σε αντιπαράθεση με τις αξίες και τα πολιτισμικά πρότυπα που μας επιφυλάσσει ο πολιτισμός της κατανάλωσης.

    Ο Φηγός ιδρύθηκε το 2009 και οι σκοποί του σύμφωνα με το καταστατικό του είναι:                                                                                                                                                -η διατήρηση και η προστασία της ιδιάζουσας φυσιογνωμίας και του παραδοσιακού χαρακτήρα των οικισμών «Αλέξανδρος», «Κολυβάτα», «Κιάφα»            - η διατήρηση, η προστασία και η ανάδειξη της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς των οικισμών αυτών                                                                                            -η προστασία του ευρύτερου φυσικού περιβάλλοντος και του τοπίου στο οποίο είναι                                                                                                                                                -η ανάδειξη του πολιτισμού της γνησιότητας, της αυθεντικότητας, της ολιγάρκειας και της βιωσιμότητας που αποπνέουν οι οικισμοί του Αλέξανδρου καθώς και η προσπάθεια για την επίτευξη των καλύτερων δυνατών όρων για την ποιότητα της ζωής των προσώπων που κατοικούν η διαμένουν σε αυτούς .

   Στις προθέσεις επίσης του συλλόγου είναι να αναπτύσσει πρωτοβουλίες και να συνεργάζεται με κάθε θεσμικό όργανο, φορέα, σύλλογο η μεμονωμένους πολίτες με στόχο μία αξιοβίωτη ανάπτυξη για το νησί, μία ανάπτυξη δηλαδή που θα στηρίζεται στην ιστορία, τον πολιτισμό, τις παραδόσεις και την ομορφιά του τόπου και παράλληλα θα σέβεται το περιβάλλον, το τοπίο, τους πολύτιμους για τη ζωή φυσικούς πόρους, θα μεριμνά για την ανάδειξη της ομορφιάς, της ιδιαιτερότητας και της διαφορετικότητας του και κυρίως θα σέβεται και θα υπολογίζει τις επόμενες γενιές που θα κατοικήσουν σε αυτόν.

    Η δραστηριότητα του συλλόγου είναι ξεχωριστή σχετικά με οτιδήποτε άλλο συμβαίνει στη Λευκάδα, καθώς υποστηρίζει με επιμονή, συνέπεια και σθένος όλους αυτούς τους στόχους με ιδιαίτερες, πρωτοποριακές και ποιοτικές εκδηλώσεις στις οποίες συμμετέχουν μερικοί από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους της χώρας  μας. Επίσης αυτό που δίνει ιδιαίτερο κύρος και αξία στις εκδηλώσεις του «Φηγός», πέραν των σημαντικών ανθρώπων που τις πλαισιώνουν και των θεμάτων που αναδεικνύονται και συζητούνται, είναι η αυτόνομη, ακηδεμόνευτη και απαλλαγμένη από κάθε υστεροβουλία και πρόθεση, στάση του.

    Αυτή η στάση που κράτησε ο «Φηγός» όλα αυτά τα χρόνια φαίνεται πως είναι και μία από τις αιτίες που οι εκάστοτε τοπικές αρχές του τόπου, όλων των αποχρώσεων, κράτησαν απέναντι του μία καχύποπτη, επιφυλακτική και εν τέλει απόμακρη στάση.  Στην αρχή χαρακτηρίσθηκε ως μία ελίτ με ουτοπικές και ανεφάρμοστες θέσεις εκπεφρασμένες από κάποιους γραφικούς και αιθεροβάμονες, άποψη που λίγο-πολύ καλλιεργείται μέχρι σήμερα. Πολλές φορές μάλιστα θεωρήθηκε ότι κάνει αντιπολίτευση την ίδια στιγμή που είχε γίνει τελείως σαφές από τις πρακτικές και τη δράση του, πως δεν αποσκοπούσε σε τίποτα άλλο πέραν του καλού του τόπου.